Kwas tłuszczowy Omega – 3, a zwłaszcza jego pochodne, EPA i DHA, mają szczególne znaczenie w procesach przemian metabolicznych. Długołańcuchowy kwas eikozapenteanowy, (EPA) i dekozaheksaenowy, (DPA), wchodzą w skład fosfolipidów błon komórkowych.
Wysoki ich poziom występuje w tkankach centralnego układu nerwowego i siatkówce oka. Są one także prekursorami wewnątrzustrojowej syntezy eikozanoidów – związków hormonopodobnych – o szerokim polu działania. Naukowe badania wykazały, że metabolity (pochodne) EPA i DHA, spowalniają rozwój wielu schorzeń takich jak: choroby układu krążenia, reakcji alergicznych i zapalnych, wpływają na obniżenie poziomu trójglicerydów, spadek frakcji cholesterolu LDL i podwyższenie fakcji HDL w surowicy krwi. Hamują także rozwój niektórych rodzajów nowotworów. Pełnią odpowiedzialną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
Badania naukowe potwierdzają, że kwasy, EPA i DHA, przyczyniają się do wywołania różnych efektów przemian metabolicznych. EPA, oddziałuje głównie na układ krwionośny, (sercowo – naczyniowy), w wyniku syntezy określonych eikozanoidów. Natomiast DHA, stanowi podstawowy strukturalny składnik błon komórkowych i tkanek centralnego układu nerwowego. Znaczące ilości DHA, zawiera siatkówka oka. Zostało potwierdzone, że dieta i wynikający z niej poziom DHA, w przypadku ciężarnych kobiet, posiada decydujące znaczenie w rozwoju ludzkiego płodu w łonie matki. Niski poziom DHA u ciężarnych kobiet, niesie ze sobą negatywne konsekwencje, takie jak:
Natomiast, odpowiedni poziom DHA oraz właściwy stosunek, Omega – 6 do Omega – 3, w diecie ciężarnych kobiet niesie za sobą pozytywne skutki, takie jak:
Deficyt, Omega – 3, w organizmie osób starszych, niesie ze sobą określone dolegliwości w funkcjonowaniu ich centralnego układu nerwowego. Spowodowane jest to tym, że z wiekiem spada aktywność i obniża się poziom syntezy enzymu – delta 4 desaturazy – prowadzący jednocześnie do obniżenia syntezy DHA. Odpowiedni poziom spożycia, Omega – 3, posiada istotne znaczenie u ludzi w podeszłym wieku. Obniżony poziom Omega – 3, może powodować u ludzi dorosłych także stany depresyjne.
W trakcie prowadzonych badań wśród Eskimosów zamieszkujących Grenlandię, (lata siedemdziesiąte ubiegłego wieku), stwierdzono u nich niewielki stopień zmian miażdżycowych i bardzo małą zapadalność na choroby układu krwionośnego, (sercowo – naczyniowego). Także niewielka była wśród tej populacji zapadalność na takie choroby jak: choroby alergiczne, cukrzyca, łuszczyca i choroby nowotworowe – w porównaniu do Duńczyków kontynentalnych. Taki stan rzeczy, został przypisany szczególnej diecie Eskimosów, bogatej w kwasy EPA i DHA, które zawierają spożywane przez nich ryby i morskie ssaki.
Kolejne badania wykazały, że u wszystkich społeczności spożywających znaczne ilości ryb, których mięso jest bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe Omega – 3 i jego pochodne, występuje znikoma zapadalność na wyżej wymienione choroby cywilizacyjne. Śmiertelność z powodu chorób układu krążenia wśród Eskimosów wynosi około 5%. W Japonii w granicach 12%, a w Europie i USA ponad 45%. Zdrowotny wpływ wielonienasyconego kwau tłuszczowego, Omega – 3, jest przypisywany w dużym stopniu aktywności eikozanoidów powstających z tego kwasu. Eikozanoidy regulują czynności układu sercowo – naczyniowego, wpływają na regulację stężenia trójglicerydów i ciśnienia krwi oraz odpowiadają za wiele innych procesów zachodzących w organizmie. Wyniki wielu badań dowodzą, że zasilanie organizmu nawet niewielkimi dawkami kwasu Omega – 3, spowalnia lub wręcz zapobiega miażdżycy.
Został potwierdzony badaniami przeciwzapalny i przeciwalergiczny wpływ kwasów Omega – 3. Kwasy Omega – 3, rywalizując w przemianach metabolicznych, z Omega – 6, o te same enzymy (przy syntezie eikozanoidów), zmniejszają syntezę bardziej toksycznych prostaglandyn PGE2 i leukotrionów LTB4, syntetyzowanych z kwasu arachidonowego, (AA), którego protoplastą jest kwas linolowy – Omega 6.
Istnieją hipotezy, że kwasy tłuszczowe Omega – 3, hamują przebieg procesów zapalnych o podłożu bakteryjnym i wirusowym.
Kwasy tłuszczowe z rodziny n – 3, pełnią niezwykle ważne funkcje w organizmie człowieka stanowiąc istotny składnik mózgu, komórek nerwowych, komórek mięśnia sercowego i siatkówki oka. Badania ostatnich lat wykazały, że polienowe kwasy tłuszczowe z grupy n – 3, wywierają istotny pozytywny wpływ na zdrowie ludzi poprzez obniżenie poziomu cholesterolu i triacylogliceroli we krwi i ryzyka niedokrwiennej choroby serca i miażdżycy, redukcję lepkości krwi i agregację płytek krwi, obniżenie ciśnienia krwi, działanie protekcyjne w stanach zapalnych, zapobieganie chorobom o podłożu autoimmunologicznym i rozwojowi raka.
Dzięki zastąpieniu kwasów nasyconych w diecie kwasami monoenowymi jest możliwość uzyskania optymalnej redukcji cholesterolu we krwi bez stosowania diet niskotłuszczowych.
Rezultaty wielu badań wskazują, że przyjmowanie nawet małych dawek długołańcuchowych kwasów omega – 3 ma działanie przeciwmiażdżycowe. Uważa się, że wynika to głównie z modyfikacji w syntezie eikozanoidów, zwiększenia syntezy HDL, a także hamowania adhezji płytek i hiperplazji mięśniówki gładkiej naczyń krwionośnych.
Wyniki badań wskazują, że u chorych z chorobą wieńcową, skoncentrowane omega – 3 , były efektywne w obniżaniu poziomu triacylogliceroli…….Skoncentrowane kwasy omega – 3, mogą wpłynąć na obniżenie poziomu triacylogliceroli w surowicy nawet o 38% w sposób zależny od dawki.